Toolkit inclusief onderwijs – leiderschap

Goed leiderschap is nodig om samen te kunnen bouwen aan inclusiever onderwijs. Voor inclusiever onderwijs is leiderschap nodig dat een organisatiecultuur en mentaliteit creëert die ruimte biedt aan diversiteit en respect en participatie van iedereen. Dat is een taak voor schoolleiders en bestuurders, maar ook voor alle andere betrokkenen in en om de school.
In deze rubriek vind je gereedschappen rond thema’s als: de rol en taken van schoolleiders, personeelsbeleid, stappenplannen voor bouwen aan inclusie en methodisch werken.

Uitgaan van Diversiteit Co-Teaching

Itemnummer: 23003

Uitgaan van Diversiteit Co-Teaching

Op weg naar volledige team-teaching

Baukje Janse e.a.
Framework Educatieve Dienstverlening - Alphen aan den Rijn (2019)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • Op weg naar inclusie: wat doet er toe en wat zijn de uitdagingen?
  • Co-teaching: wat is het en waarom doe je het?
  • Vormen van co-teaching
  • Implementatie van co-teaching
  • Meer gepersonaliseerd leren
  • Omgaan met diversiteit
  • Handelingsgericht werken
  • Voorbeelden co-teaching en onderzoek
  • schoolleiders
  • ib'ers/zoco's
  • ondersteuners
  • leraren
   po/vo

Educator Effectiveness Guidebook for Inclusive Practice

Itemnummer: 23012

Educator Effectiveness Guidebook for Inclusive Practice

 

Massachusetts Department of Elementary and Secondary Education
Massachusetts Department of Elementary and Secondary Education - Malden MA (2017)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • Gids met een groot aantal ‘tools’ voor de inclusieve praktijk op scholen.
  • Onder meer tools voor:
  • Het stellen van professionele doelen voor leraren, leerdoelen voor leerlingen
  • Observaties uitvoeren naar positief gedrag
  • Plannen van sociaal-emotioneel leren
  • Feedback van leerlingen en medewerkers ophalen
  • Zelfbeoordelingsformulieren voor de schoolleiding
  • schoolleiders
  • ondersteuners
  • beleid en bestuur
 Download de gids (PDF)
www.informatiepunt-inclusiefonderwijs.nl 		po/vo/mbo

Quality standards for inclusive schools

Itemnummer: 23020

Quality standards for inclusive schools

Self-Assessment Instrument

Stetson & Associates, Inc. (2017)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • Instrument om de eigen praktijk van inclusiever onderwijs te evalueren, met aandacht voor:
  • Procedures en standaarden
  • Excellentie in instructie
  • Samenwerking met partners
  • Personeelsbezetting en planning
  • Sterk partnerschap met ouders
  • Verantwoordelijkheid voor resultaten
  • Leiderschap voor het algemene welzijn
  • ib'ers/zoco's
  • schoolleiders
  • beleid en bestuur
 Download het instrument (PDF)
www.informatiepunt-inclusiefonderwijs.nl 		po/vo

The Index for Inclusion

Itemnummer: 23030

The Index for Inclusion: developing learning and participation in schools

 

Tony Booth & Mel Ainscow
Centre for Studies on Inclusive Education - Bristol (2011)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • De Index is een praktisch hulpmiddel voor zelfevaluatie en verbetering van scholen en andere onderwijsinstellingen. Inclusie zoals beschreven in de Index, is een principiële benadering van het ontwikkelen van onderwijs; het richt zich op culturen, beleid en praktijken die iedereen aangaan: kinderen en volwassenen, scholen, gezinnen en lokale gemeenschappen.
  • Voor beginnende en gevorderde scholen op het pad naar inclusie
  • Identificatie van attitudes, belemmeringen, mogelijkheden en inspanningen m.b.v. indicatoren
  • Suggesties voor ontwikkeling, georganiseerd langs drie dimensies van verbetering: beleid, praktijken en culturen
  • leraren
  • ib'ers/zoco's
  • ondersteuners
  • schoolleiders
  • beleid en bestuur
 Download de publicatie (versie 2002, Engelstalig, PDF):
www.informatiepunt-inclusiefonderwijs.nl

Korte samenvatting (Engelstalig):
www.csie.org.uk 		po/vo

School Leadership Toolkit

Itemnummer: 23034

School Leadership Toolkit for Equity and Learning

 

Andreas Kollias
European Policy Network on School Leadership (EPNoSL) - (2015)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • De School Leadership Toolkit biedt beleidsmakers, schoolbesturen, schoolleiders, onderzoekers en lerarenopleidingen handvatten om uitdagingen te identificeren en activiteiten om schoolleiderschap voor gelijkheid en leren te ondersteunen en te verbeteren. De toolkit ondersteunt schoolleiders in het creëren van een schoolcultuur die diversiteit waardeert, uitsluiting bestrijdt, en gelijkheid en hoge leerprestaties bevordert.
  • Er zijn 8 toolsets gericht op een breed scala van beleidsterreinen en beleid voor ondersteuning van reflectie en beleidsplanning op schoolleiderschap gericht op gelijkheid en bevorderen van leerprestaties.
  • De toolsets omvatten tekstuele en audiovisuele materialen.
  • Bevat kaarten van verschillende EU-landen met indicatoren over beleidsaspecten van schoolleiderschap.
  • Geeft gereedschappen om te kunnen reflecteren op uiteenlopende aspecten van schoolleiderschap.
  • Doet aanbevelingen op het gebied van gelijkheid en leren.
  • De toolkit verschaft bronnen voor verder lezen.
  • schoolleiders
  • beleid en bestuur
  • opleiders
 Download de publicatie (PDF)
www.informatiepunt-inclusiefonderwijs.nl 		po/vo

De basis van klassenmanagement

Itemnummer: 23041

De basis van klassenmanagement

Grip krijgen op de school- en klasdynamiek

Tom Adams en William Buys
LannooCampus (2024)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • Onderbouwd met onderzoek en boordevol praktische tips.
  • Wat zijn de hoekstenen van klassenmanagement?
  • Hoe creëer je een veilig leerklimaat in je klas?
  • Waarin verschilt klassenmanagement per schooltype?
  • leraren
  • ib'ers/zoco's
  • schoolleiders
  • ondersteuners
 www.lannoocampus.be po/vo/mbo

Inclusive Journeys: Addressing Marginalisation in Schools

Itemnummer: 23042

Inclusive Journeys

Addressing Marginalisation in Schools

Kyriaki Messiou
Routledge (2025)

thema's doelgroepen verder lezen sector
  • Messiou stelt de stem en participatie van leerlingen centraal bij de ontwikkeling van inclusieve pedagogieën op scholen. Het boek biedt gefundeerde, principiële benaderingen en vermijdt rigide blauwdrukken en stappenplannen voor praktijk, beleid en onderzoek.
  • Marginalisation and inclusive education
  • Inclusion and equity: a global challenge
  • Collaborative research to promote inclusion and equity
  • Students’ voices for inclusion
  • Responding to student diversity
  • Using Inclusive Inquiry
  • Implications for policy and practice
  • Towards more democratic societies
  • leraren
  • ib'ers/zoco's
  • schoolleiders
  • ondersteuners
  • opleiders
  • beleid en bestuur
 www.routledge.com po/vo

Toelichting doelgroepen/functies

In deze gereedschapskist vallen onder kopjes van doelgroepen de volgende functies/groepen:

  • leraren: leerkrachten - docenten - klassen-/onderwijsassistenten - mentoren
  • ib’ers en zorgcoördinatoren
  • schoolleiders: schoolleiders - afdelingsleiders
  • ondersteuners: consulenten samenwerkingsverband, (v)so, jeugdhulp, andere externen
  • opleiders (van eerste en tweedegraads lerarenopleidingen)
  • beleid en bestuur: bestuurders en beleidsmedewerkers van samenwerkingsverbanden, gemeenten en schoolbesturen
  • ouders en leerlingen

Rubrieken gereedschapskist en toelichting doelgroepen