voortgezet onderwijs

Praktijkbeschrijving Rotterdam Koers VO

Het samenwerkingsverband omvat de gemeente Rotterdam en omliggende gemeenten. Het samenwerkingsverband heeft circa 110 scholen voor voortgezet onderwijs (vo), waarvan elf scholen voor praktijkonderwijs (pro) en 25 scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso).

Alle partijen ondersteunen de beweging naar inclusiever onderwijs, gekoppeld aan het optimaliseren van het dekkend netwerk. De route naar inclusiever onderwijs wordt vooral gezocht in het versterken van de samenwerking; tussen vo-scholen onderling en tussen regulier vo en vso en tussen onderwijs en jeugdhulp.

Koers VO ondersteunt initiatieven van scholen op het vlak van integratie tussen regulier en gespecialiseerd voortgezet onderwijs. De gemeente steunt die gedachte en heeft Koers VO betrokken bij een werkgroep over inclusief onderwijshuisvestingsbeleid. Er loopt een pilot om jeugdhulp op scholen in te zetten zonder beschikking.

‘Samen naar inclusiever onderwijs’ is een van de acht uitgangspunten van Koers VO. In het Ondersteuningsplan 2022-2026 van het samenwerkingsverband is een van de twee strategische ambities: het optimaliseren van het dekkend netwerk en de route naar inclusiever onderwijs. Dat is een traject van de lange adem, zeggen ze, maar er worden toch concrete doelen gesteld.

Zij werken aantoonbaar aan verdere vormen van samenwerking, zowel binnen het regulier onderwijs als tussen het regulier en het gespecialiseerd onderwijs. Belangrijk aandachtspunt daarbij is het organiseren van uitwisselingen tussen vo- en vso-scholen en het stimuleren van reflecteren en leren van individuele situaties met leerlingen

Uitgangspunten van Koers VO

Er zijn acht uitgangspunten van inclusiever onderwijs in het ondersteuningsplan geformuleerd.

Van leerplicht naar leerrecht
We werken samen aan het realiseren van inclusiever onderwijs, waarbij alle leerlingen de kans krijgen om samen te leren
We geven scholen en onderwijsprofessionals de verantwoordelijkheid en autonomie om inclusief onderwijs te implementeren
De school is de werkplaats, waar inclusief onderwijs daadwerkelijk tot stand komt, en we streven naar het creëren van inclusieve schoolomgevingen
We werken integraal: we bevorderen samenwerking tussen verschillende onderwijsinstellingen en ondersteuningsdiensten om effectieve ondersteuning te bieden aan leerlingen
De behoeften van de jongere staan centraal en hun stem wordt gehoord.
We erkennen de cruciale rol van ouders en werken daarom altijd samen met hen

Tekening van hand die een verdieping toevoegt aan een gebouw

Afbeelding: Koers VO

Tekening Route naar inclusiever onderwijs uitgebeeld met kinderen en pijlen

Afbeelding: Koers VO

Wat inclusiever onderwijs bij Koers VO kenmerkt

De consulenten en de expertisepool van het samenwerkingsverband ondersteunen scholen actief met het vinden van oplossingen voor een doorlopende onderwijsloopbaan van de leerlingen. Op diverse plaatsen bestaat er een intensieve samenwerking tussen vso- en vo-scholen. Zo is er een vso cluster-3-school die kooklessen heeft met leerlingen van de reguliere vo-school, zijn er sportmomenten van een praktijkschool met een andere vo-school. Vso-scholen maken gebruik van het vakkenpakket van vo-scholen om een zo groot mogelijk aanbod voor de leerling te hebben. Ook vindt er expertise-uitwisseling plaats.

Klassen en andere voorzieningen

Flexklas - In samenwerking met vso-aanbieders, gemeente Rotterdam en Koers VO is op een vmbo- school een Flexklas gestart, met twee hoofddoelen: voorkomen dat leerlingen vanuit het so cluster 4 en sbo doorstromen naar vso cluster 4 én de overstap van vso cluster 4 naar regulier vo te vergemakkelijken.
Vmbo+-voorziening op een kleinschalige praktijkschool - Een reboundvoorziening die leerlingen die tussentijds uitvallen maximaal 3 maanden begeleidt, gericht op een duurzame terugkeer op de stamschool of eventueel een andere school. Er zijn meer van dit soort initiatieven op diverse scholen, onder namen als intern opdc, structuurklas, VIP-room, perspectiefklas en maatwerkklas. Alle zorgen zij ervoor dat de leerling binnen de school kan blijven.
Taskforce Dekkend Netwerk - Doel is het vormgeven van een dekkend netwerk voor alle leerlingen. Bestuurders van Koers VO, PPO Rotterdam, de gemeente Rotterdam, bestuurders van po, vo en jeugdhulp werken samen om het onderwijssysteem voor regulier en gespecialiseerd onderwijs in beweging te krijgen, te zorgen voor een goede aansluiting tussen onderwijs en zorg, het minder versnipperd inzetten van maatregelen en meer slagkracht te creëren. De Taskforce streeft naar concrete verbeteringen en duurzame veranderingen voor een inclusief en effectief onderwijssysteem, waarin elk kind hoogwaardig onderwijs ontvangt.
HB-peergroepen - Hiermee vinden (hoog)begaafde leerlingen onderling contact en herkenning en krijgen zij binnen hun eigen school betere ondersteuning. Er doen circa twintig v(s)o-locaties mee aan het netwerk peergroepen.
Spreekuur B!TS (Bijzonder InterventieTeam Schoolgang) - Koers VO maakt het telefonisch spreekuur van B!TS mogelijk. Twee keer per week kunnen scholen met vragen over schoolangst, schoolstress, schoolweigering en/of schoolvermijding bellen met medewerkers van het zorgteam B!TS.

Zo stimuleert Koers VO inclusiever onderwijs

Koers VO ondersteunt scholen binnen het samenwerkingsverband die voorloper zijn op het gebied van integratie tussen regulier en gespecialiseerd voortgezet onderwijs en kansrijke initiatieven van scholen met een ambitie tot inclusie. Met het gespecialiseerd onderwijs wordt hun rol in de ontwikkeling naar inclusiever onderwijs actief verkend. Er is de behoefte om meer van elkaar te leren en ook te streven naar meer onderwijsinhoudelijke samenwerking.

Het samenwerkingsverband kent een Impulsregeling inclusiever onderwijs via de schoolbesturen. De schoolbesturen kunnen daarmee plannen uitvoeren die bijdragen aan inclusiever onderwijs. Onder regie van Koers VO is er een ’werkgroep impuls inclusie’ opgericht en hier hebben de ambassadeurs van de schoolbesturen zich bij aangesloten. De verschillende initiatieven zijn met elkaar gedeeld om inspiratie op te doen en van elkaar te leren, waaronder mooie voorbeelden van samenwerking tussen vo-vso. Hier is een filmproductie van gemaakt om de verschillende initiatieven op het gebied van inclusiever onderwijs in de schijnwerpers te zetten en te delen.

De werkgroep gaat verder als een leernetwerk inclusie. Dit helpt de bewustwording en het begrip voor inclusiever onderwijs te vergroten en moedigt anderen aan soortgelijke stappen te zetten in de richting van een inclusievere onderwijsomgeving.

Ontwikkelpunten inclusiever onderwijs

Een van de ontwikkelpunten voor Koers VO is het stimuleren van het gesprek over een inclusievere onderwijsaanpak met als doel een positieve mindset en het creëren van draagvlak en eigenaarschap bij scholen, leidinggevenden en besturen.

Daarnaast wil het samenwerkingsverband werken aan doorlopende onderwijsloopbanen die aansluit bij de mogelijkheden en interesses van leerlingen, scholen en de ondersteuners van Koers VO nog sterker in de richting zetten van kijken wat nodig (en mogelijk) is in het reguliere vo, en ervoor zorgen dat leerlingen voor een tijdelijke en kortere duur op een gespecialiseerde setting onderwijs volgen.

Ook is een belangrijk punt van aandacht hoe je samen met de gemeente de inzet van jeugdhulp op de scholen zo effectief mogelijk laat zijn, hoe je samen met de gemeente de inzet van integrale expertise (onderwijs en jeugdhulp) in de flexklassen borgt, en tot slot de stem van ouders en jongeren beter mee laat wegen in het beleid en handelen.

Bij scholen leven vragen hoe zij tegemoetkomen aan de vraag van ouders om meer inclusie en hoe zij zelf in het team een beter beeld krijgen van wat inclusie voor hen kan gaan betekenen en hoe het er uit kan gaan zien.

Nalezen en meer informatie

NCOJ Beschrijving Koers VO

Samenwerkingsverband Koers VO

Impulsregeling Inclusie in beeld

Binnen Koers VO zijn er initiatieven gestart op de scholen en tussen het regulier en gespecialiseerd voortgezet onderwijs. Door de impulsregeling Inclusie hebben deze een extra zetje gekregen. In de video worden enkele voorbeelden gedeeld.