voortgezet onderwijs

Praktijkbeschrijving Goeree-Overflakkee

Het samenwerkingsverband is gelegen op het eiland Goeree-Overflakkee en omvat de gelijknamige gemeente. Het samenwerkingsverband heeft twee scholen voor voortgezet onderwijs, een voor praktijkonderwijs en een voor voortgezet speciaal onderwijs (vso) voor zml. Er is geen vso-cluster 4. Leerlingen moeten daarvoor van het eiland af naar de regio Rijnmond, Drechtsteden of Goes. Dit zijn flinke reisafstanden; 50-60 km enkele reis. Het samenwerkingsverband werkt aan inclusiever onderwijs. Zij streven ernaar dat er geen leerlingen meer ‘het eiland af hoeven’. Zij willen dit doel realiseren door het inrichten van een gespecialiseerde onderwijssetting in het reguliere voorgezet onderwijs en het inclusiever maken van de reguliere scholen.

Rood logo Passend Voortgezet Onderwijs Goeree Overflakkee

In het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband wordt gesproken over inclusiever onderwijs. In de praktijk ontwikkelde dat zich al jarenlang, onder het motto ‘zo thuisnabij als mogelijk'. Goeree-Overflakkee streeft ernaar om ook voor leerlingen die gespecialiseerd onderwijs nodig zouden hebben op het eiland zelf voorzieningen te treffen voor extra inzet van jeugdhulp in de scholen. Dit gebeurt in samenwerking met het vso en de gemeente.

Om dat te realiseren zijn er gespecialiseerde voorzieningen opgezet voor het reguliere voortgezet onderwijs. Dit bestaat uit een opdc en een vaste stream. Het opdc is een tijdelijke maatwerkplaats en de vaste stream is toegerust om leerlingen met gespecialiseerde ondersteuningsbehoeften langere tijd passend onderwijs te bieden. Het samenwerkingsverband is erop gericht om onderwijs, ondersteuning / begeleiding en jeugdhulp / behandeling zoveel mogelijk rond de leerling te arrangeren in het reguliere onderwijs.

Uitgangspunten van Goeree-Overflakkee

De uitgangspunten van inclusiever onderwijs voor het samenwerkingsverband zijn als volgt te karakteriseren. Het belang van de jongere vormt de grondslag en dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van docenten, coördinatoren onderwijsondersteuning, schoolleiders en ouders. De zorgplicht wordt heel serieus genomen waarbij goede en vraaggerichte ondersteuning van scholen vanuit het samenwerkingsverband, het vso en de jeugdhulp naadloos aansluit op de ondersteuningsmogelijkheden en -behoeften van de scholen zelf. Een uitstekende samenwerking met de gemeente is belangrijk, evenals zo min mogelijk bureaucratie.

Bord met blauwe logo swv-GO en kleurrijk logo Connect met bakstenen achtergrond

Foto: Connect

Wat inclusiever onderwijs op Goeree-Overflakkee kenmerkt

De twee scholen voor voortgezet onderwijs werken samen met het mbo en bedrijfsleven in een Beroepscampus, waarin onder andere hun beider vmbo-afdelingen zijn ondergebracht en er gezamenlijk lessen worden aangeboden aan de vmbo-klassen 3 en 4. De samenwerkende scholen hebben als taak een onderwijsleersituatie te creëren, waarin elke leerling zich met zijn of haar gaven optimaal kan ontwikkelen. Daarnaast hebben de twee vo-scholen samen een gymnasium. De schoolbesturen zijn dus gewend om samen te werken.

Flexibele stream

De flexibele stream is een opdc, waarin leerlingen tijdelijk (maximaal 2 jaar) geplaatst kunnen worden. Ze blijven ingeschreven op hun reguliere vo-school en volgen soms deels daar nog onderwijs en deels op het opdc. Doel is terugkeer naar het reguliere vo en uitstroom met een diploma.

Vaste stream

De vaste stream is een gespecialiseerde schoolomgeving binnen het reguliere onderwijs, met een eigen curriculum, waar leerlingen zo lang als nodig is onderwijs kunnen volgen, gericht op het behalen van een diploma. Deze voorziening heet Connect en is een samenwerking tussen de twee reguliere vo-scholen, het samenwerkingsverband en de gemeente.

De start voor leerlingen ligt daar vrijwel altijd bij de sociaal-emotionele ontwikkeling en leren leren. Daarnaast worden de leervakken aangeboden en wordt via kleine stappen toegewerkt naar een optimaal eindperspectief. Deze leerlingen zijn formeel ingeschreven in het reguliere vo.

De docenten, onderwijsassistenten en de teamleider zijn in dienst van de reguliere scholen. De coördinator onderwijsondersteuning en de orthopedagogen van Connect zijn in dienst van het samenwerkingsverband. De zorgcoaches komen vanuit de jeugdhulp. Zij werken allen samen in één team.

De vaste stream kan 8 profielen aanbieden, met heel veel aandacht voor praktijkvakken. Bij Connect zijn leerlingen van alle niveaus en alle leerjaren welkom. In de bovenbouw is het mogelijk dat leerlingen ook gebruik maken van faciliteiten op de Beroepscampus en daarmee deels participeren in het reguliere onderwijs. Bij elke evaluatie wordt bekeken of een overstap of terugplaatsing naar een meer reguliere klas in één van de beide vo-scholen een optie is.

Zo stimuleert Goeree-Overflakkee inclusiever onderwijs

De scholen ontvangen vanuit het samenwerkingsverband ondersteuning in natura en geld voor het verstevigen van de basisondersteuning en voor de extra ondersteuning, om meer leerlingen passend onderwijs te bieden in het reguliere onderwijs. De afspraak is dat de middelen in ieder geval ingezet worden voor een trajectgroep. Het samenwerkingsverband verzorgt in samenspraak met de scholen en een team van deskundigen de inrichting van deze trajectgroepen. De inrichting van de trajectgroep is gericht op prikkelregulatie.

T.b.v. de vaste en flexibele stream is een duidelijke projectstructuur ingericht, met een stuurgroep van de twee besturen, het samenwerkingsverband en de gemeente. Daarnaast functioneren er drie werkgroepen voor het onderwijskundig concept, de in-door-uitstroom en de verbinding met jeugdhulp. De vaste stream en het opdc worden door het samenwerkingsverband bekostigd als een arrangement, op basis van de reële kosten, gebaseerd op de inzet van fte's.

Ontwikkelpunten inclusiever onderwijs

Onderdeel van het beleid is te kijken hoe het samenwerkingsverband en de scholen verbeteringen kunnen doorvoeren. Voor het samenwerkingsverband wordt onder meer gedacht aan het bevorderen van deelname van de zml-school onderdeel aan de beweging naar inclusief onderwijs, de benutting van expertise van andere vso-scholen buiten het eiland (met name cluster 4), bijdragen aan de versterking van het reguliere vo om inclusiever onderwijs mogelijk te maken, en ouders en leerlingen nadrukkelijker te betrekken bij de vormgeving van innovaties in het onderwijs.

Werkpunten voor scholen zijn onder andere goed gekwalificeerd personeel vinden dat goed met de doelgroep kan omgaan, docenten en mentoren voorbereiden op het deelnemen van leerlingen met zwaardere ondersteuningsbehoeften in de reguliere klassen, de begeleiding versterken voor leerlingen bij terugplaatsing of overstap naar regulier onderwijs vanuit Connect, en zorgdragen voor kennisdeling tussen Connect en de reguliere docenten.